9 września, już od 26 lat, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Świadomości FAS.
Pomysł narodził się w lutym 1999 roku, kiedy to trójka rodziców dzieci z FAS z Kanady i Stanów Zjednoczonych zadało sobie pytanie:
„Co, jeśli rodzice wychowujący dzieci z FAS na całym świecie zebraliby się razem, o 9 rano 9 miesiąca roku i powiedzieliby światu, by pamiętano, że podczas 9 miesięcy ciąży kobieta nie powinna pić alkoholu” Czy świat by posłuchał?”
Świat posłuchał i Pierwszy FASDay obchodzono 9/9/99 o godzinie 9.09. na całym świecie.
Czym jest FAS? Pod tym skrótem kryje się angielska nazwa Fetal Alcohol Syndrome czyli Alkoholowy zespół płodowy - jest to zespół chorobowy powstały w wyniku spożywania alkoholu w czasie ciąży. Natomiast FASD jest to zespół wielu zaburzeń, które mogą powstać u dziecka w wyniku spożywania alkoholu przez kobietę w ciąży.
Nieodwracalne wady przyjmują różne formy, od mikrouszkodzeń układu nerwowego i narządów do pełnoobjawowego poalkoholowego uszkodzenia płodu.
Urząd Miasta Iławy przystąpił do zorganizowanej przez Instytut Nowej Kultury ogólnopolskiej Kampanii „Profilaktyka FASD- Ciąża bez alkoholu”
W ramach kampanii będziemy się starać upowszechniać wiedzę na temat profilaktyki FASD w środowisku lokalnym. Dzisiaj artykuł pani Jolanty Terlikowskiej, która jest ekspertem kampanii.
Jolanta Terlikowska
Dlaczego kobiety w ciąży nie powinny pić alkoholu?
Alkohol jest legalnym narkotykiem. Stwierdzenie to może u wielu osób budzić zdziwienie, zaskoczenie, niedowierzanie czy niepokój. Alkohol jest bowiem bardzo „oswojonym” produktem, nie tylko dostępnym wszędzie dookoła, ale także, w naszej kulturze, często używanym przy różnych okazjach. Dlatego na co dzień staramy się nie myśleć w kategoriach szkód związanych z używaniem alkoholu. A jednak niezależnie od naszego nastawienia – faktem jest, że alkohol jest narkotykiem. Ma takie same właściwości zmieniające świadomość, jak marihuana, kokaina czy amfetamina. Pod wpływem alkoholu zdarza nam się robić rzeczy, których nigdy nie zrobilibyśmy na trzeźwo. Alkohol wpływa na ośrodkowy układ nerwowy wywołując zmiany nastroju, myślenia, postrzegania, oceny sytuacji i zachowań. Jednak w kontekście ciąży inna właściwość napojów alkoholowych jest bardziej niebezpieczna. Alkohol jest substancją chemiczną – C2H5OH i pochodne z jego rozkładu są toksyczne dla naszego organizmu i niszczą struktury białka. Z toksycznego punktu widzenia każda dawka alkoholu powoduje mniejsze czy większe zatrucie, a reakcje różnych konsumentów alkoholu bywają w różnych sytuacjach nietypowe, nieprzewidywalne i mogą być dla nich niebezpieczne.
Alkohol przenika przez łożysko
Pamiętajmy, że alkohol zawarty w piwie, winie, wódce, drinkach, nalewkach jest taki sam i działa tak samo. Może różnić się stężeniem, ale jest to ta sama substancja, zwana alkoholem etylowym. Dla ułatwienia porównania przyjęto określenie dawki standardowej – jest to 10 gram alkoholu etylowego. Jedna porcja standardowa zawarta jest w ok. 250 ml piwa, ok. 100 ml wina i ok. 30 ml wódki. Nie ma zatem znaczenia, czy pijemy lampkę wina czy kieliszek wódki – do organizmu wprowadzamy taka samą ilość alkoholu. Alkohol bez problemu przenika przez łożysko i po ok. 30 min. stężenie alkoholu w organizmie płodu będzie takie samo, jak we krwi matki. Jednak w przypadku dynamicznie rozwijającego się płodu, może on poczynić znacznie większe szkody.
Jak alkohol szkodzi w ciąży?
Na początkowym etapie ciąży alkohol może doprowadzić nawet do poronienia. W pierwszym trymestrze zaburza on powstawanie i migrację komórek, wywołuje dysfunkcję ośrodkowego układu nerwowego bądź powstawanie wad rozwojowych, w tym nieprawidłową budowę różnych narządów, np.: serca, nerek, wątroby. Powstają również charakterystyczne dla FAS (Alkoholowego Zespołu Płodowego) zmiany dysmorficzne w obszarze twarzoczaszki. W drugim trymestrze pogłębiają się charakterystyczne zmiany dysmorficzne i uszkodzenia OUN. Może też dojść do uszkodzenia funkcjonowania narządów. W trzecim trymestrze najbardziej wrażliwy na działanie alkoholu jest mózg, zwłaszcza hipokamp. Nieprawidłowy rozwój mózgu może skutkować zaburzeniami w funkcjonowaniu zmysłów wzroku, słuchu i innych. Ponadto może także dojść do przedwczesnego porodu. Rodzaj i zakres uszkodzeń zależą zatem od okresu ciąży, w którym kobieta spożywa alkohol, ale także od ilości jednorazowo wypitego alkoholu (im więcej alkoholu kobieta wypije przy jednej okazji, tym większe prawdopodobieństwo poważniejszych uszkodzeń) oraz częstości spożywania alkoholu przez cały okres ciąży (im częściej kobieta pije, nawet nieduże ilości alkoholu, tym poważniejszy może być zakres uszkodzeń u dziecka). Dodatkowo znaczenie mogą mieć takie czynniki jak wiek matki, jej ogólny stan zdrowia, sposób odżywiania, wcześniejszy model używania napojów alkoholowych czy genetyczne obciążenia wynikające z nadużywani alkoholu we wcześniejszych pokoleniach.
Warto pamiętać, że alkohol jest szkodliwy przez cały okres ciąży, jednak najgroźniejsze wady powstają w 3 – 4 tygodniu, czyli w momencie tworzenia się ważnych dla życia organów. Kobieta zazwyczaj nie wie jeszcze, że jest w ciąży!
Alkohol jest przyczyną neurorozwojowych zaburzeń u dzieci
W kontekście profilaktyki uszkodzeń wywołanych u płodu na skutek prenatalnej ekspozycji na alkohol często zadawane jest pytanie, czy każda ilość alkoholu jest szkodliwa dla dziecka. Do chwili obecnej naukowcom nie udało się udzielić odpowiedzi na pytanie, czy istnieje jakaś „bezpieczna dawka”? Dlatego ze względu na ryzyko wystąpienia uszkodzeń, zarówno Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jak i Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, zalecają abstynencję w czasie ciąży. Jak pokazują wyniki badań, aktualnie spożywanie alkoholu przez kobiety w czasie ciąży jest główną przyczyną neurorozwojowych zaburzeń u dzieci. Wszystkim tym uszkodzeniom można by w 100% zapobiec, gdyby kobiety zachowały abstynencję od momentu poczęcia dziecka!
PAMIĘTAJ!
Jolanta Terlikowska, Dyrektor Programowa Instytutu Nowej Kultury, profilaktyk, specjalista ds. profilaktyki FASD
Tekst powstał w ramach bezpłatnej ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Ciąża bez alkoholu – profilaktyka FASD” realizowanej w 2024 r. przez Fundację Instytut Nowej Kultury, www.instytutnowejkultury.pl
Zachęcamy do obejrzenia krótkiego filmiku https://youtu.be/SNwnEsF2LS4
Głównym celem kampanii było zmniejszenie liczby kobiet pijących alkohol w czasie ciąży, promocja całkowitej abstynencji w tym okresie oraz zwiększenie wiedzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijające się w łonie matki dziecko. Kobieta w ciąży, pijąc alkohol naraża swoje dziecko na wystąpienie nieodwracalnych zmian w układzie nerwowym i narządach wewnętrznych, mających konsekwencje w całym dalszym życiu. Spożywanie alkoholu w ciąży może być wynikiem braku świadomości zarówno wśród kobiet jak i specjalistów, że alkohol – również ten zawarty w czerwonym winie lub piwie – może spowodować nieodwracalne szkody w prawidłowym rozwoju dziecka.
Ogólnopolska kampania edukacyjna pod hasłem „Ciąża bez alkoholu” realizowana była w latach 2007-2008 pod honorowym patronatem Ministra Zdrowia prof. Zbigniewa Religii, Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz Biura Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce.
link do spotu https://www.youtube.com/watch?v=0391HC2dqoo
Narkotyki to bardzo ryzykowna gra, w której jedyną pewną jest to, że nie można wygrać. Przeciwnik, w tym przypadku środek odurzający, nie bierze jeńców. Obowiązującą zasadą jest to, że wraz z rozwojem uzależnienia pojawia się coraz większa tolerancja na narkotyk. Aby utrzymać pożądany efekt, osoba uzależniona zaczyna przyjmować coraz większe dawki – a te w którymś momencie stają się toksyczne i… game over – nie ma drugiego życia. Żeby zatrzymać tę rozgrywkę, polska Policja stworzyła spot skierowany do młodych ludzi, którzy nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że każdy, kto zaczyna tę grę, już na starcie jest przegrany. (...)
W polskich i światowych mediach niemal każdego dnia można znaleźć artykuły na temat kolejnych ofiar narkotyków. Niestety, nawet te przerażające informacje, nie sprawiają, że mniej osób po nie sięga. Młodzi ludzie, w poszukiwaniu nowych doznań, lepszej zabawy, chęci oderwania się od problemów codzienności a czasami zwykłej ciekawości jak to będzie, chętnie zaczynają eksperymentować ze środkami odurzającymi. Sprzyjać temu z pewnością też będą zbliżające się wielkimi krokami wakacje – czas nie tylko beztroskiego odpoczynku, ale także poznawania nowych miejsc i zawierania kolejnych znajomości. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że każdy, kto zaczyna eksperymentować z narkotykami prędzej czy później zacznie być uzależniony. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy ktoś ma słabą, czy silną wolę, wziął raz czy dziesięć razy – tu jedyne znaczenie ma to, że zaczęło się brać. Jak mówią specjaliści, w przypadku np. fentanylu, jednego z najsilniejszych leków przeciwbólowych, jaki obecnie istnieje, stosowanego m.in. w onkologii i medycynie paliatywnej – jeśli zacznie się go przyjmować bez wyraźnych wskazań medycznych, w sposób niekontrolowany, uzależnienie następuje dużo szybciej niż po innych środkach o działaniu narkotycznym.
Chcąc dotrzeć do młodych osób oraz chcąc zwrócić ich uwagę na ten problem, w Biurze Komunikacji Społecznej KGP zrodził się pomysł na stworzenie spotu skierowanego do tej grupy społecznej. Powstał on z udziałem słuchaczy kursu podstawowego zawodowego z Centrum Szkolenia Policji w Legionowie. Niektóre ze scen w tym kilkunastosekundowym filmiku mogą wydawać się drastyczne – ale możecie nam wierzyć, że rozpacz najbliższych, kiedy funkcjonariusze informują ich o śmierci ukochanego dziecka z powodu przedawkowania narkotyków, jest traumatycznym przeżyciem dla obu stron. Dlatego też chcemy dotrzeć bezpośrednio do młodych osób, potencjalnie zagrożonych narkomanią, aby ustrzec je przed tragicznymi konsekwencjami zażywania środków odurzających i psychoaktywnych. Narkomania to dramat nie tylko osoby zażywającej, ale także jej najbliższego otoczenia.
Spot będzie emitowany w naszych mediach społecznościowych. Zachęcamy do udostępniania go w swoich kanałach w mediach społecznościowych. Wierzymy też, że dzięki temu spotowi młodzi ludzie nie podejmą gry, w której przeciwnik, jakim są narkotyki, oszukuje już od samego początku.
PAMIĘTAJ!!!
Jeśli ktoś z twoich bliskich ma problem z uzależnieniem od narkotyków, może zgłosić się m.in. do:
a także zadzwonić na telefon zaufania lub infolinię, na przykład:
032 206 82 17 – telefon zaufania Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii, czynny w poniedziałki w godz.10-19, wtorki i piątki w godz. 15.00-19.00, środy w godz. 10.00-13.00, czwartki w godz. 14.00-19.00.
800 060 800 – infolinia Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zakres pomocy: informacje na temat negatywnych skutków zażywania nowych narkotyków, skutków zdrowotnych oraz o możliwościach leczenia; wsparcie dla rodziców, którzy podejrzewają, że ich dzieci zażywają nowe narkotyki. Na infolinię można przekazywać także informacje, które mogą ułatwić służbom dotarcie do osób handlujących lub wytwarzających nowe narkotyki. Infolinia jest bezpłatna, czynna całą dobę.
800 199 990 – Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki – Narkomania, przeznaczony dla osób używających narkotyków, uzależnionych oraz ich bliskich. Zakres pomocy: udzielanie informacji na temat systemu interwencji, leczenia i rehabilitacji, informowanie o przepisach prawnych związanych z narkomanią, udzielanie profesjonalnych porad nt. mechanizmów uzależnienia, motywowania do leczenia oraz wsparcia psychologicznego. Czynny w godz. 16.00-21.00, z wyjątkiem świąt państwowych.
Pamiętaj!!! Nie bądź zombi! W tej grze nie ma dodatkowych żyć!
***
Od stycznia 2022 r. do połowy kwietnia 2024 r. zabezpieczono dokładnie 252,2 g fentanylu i jego pochodnych. Przez ostatnie kilkanaście miesięcy polska Policja prowadziła 20 postępowań przygotowawczych powiązanych z fentanylem. W toku spraw ustalono łącznie 22 podejrzanych.
Dla porównania w całym ubiegłym roku policjanci zabezpieczyli w naszym kraju około 21 ton środków odurzających, a tylko przez 5 miesięcy tego roku było to 17,5 tony. W roku 2023 Policja wszczęła 37 728 postępowań o czyny określone w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zaś od stycznia do maja 2024 r. liczba wszczętych postępowań wyniosła 16 577.
źródło: KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
https://policja.pl/pol/aktualnosci/246817,Nie-badz-zombi-Twoj-przeciwnik-cheatuje.html
Według najnowszego badania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę aż 60% badanych zetknęło się z sytuacją krzywdzenia dziecka. Znaczna część świadków pozostała wobec tych zachowań bierna.
FDDS przygotowała kampanię „REAGUJ na przemoc wobec dzieci”, której celem jest zachęcenie dorosłych do podejmowania działań w sytuacjach, gdy podejrzewają, albo widzą, że dziecko doświadcza przemocy.
Kampania realizowana jest przez Fundację Dajemy Dzieciom. Partnerami są: międzynarodowa organizacja „Terre des hommes” oraz holenderska Giro555, w skład której wchodzi 11 organizacji pomocowych.
Więcej na stronie: REAGUJ.fdds.pl
Warto też obejrzeć:
Konkurs ofert dotyczył realizacji w 2024 r. zadania Gminy Miejskiej Iława z zakresu zdrowia publicznego pn. Działania informacyjne i edukacyjne dla dzieci, młodzieży i dorosłych na rzecz podniesienia świadomości społecznej na temat zdrowego stylu życia bez środków psychoaktywnych w tym prowadzenie kampanii społecznych na rzecz przeciwdziałania uzależnieniom i innym zachowaniom ryzykownym.
Wsparcie realizacji powyższego zadania określone zostało w Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2024-2027.
W oparciu o opinię Komisji Konkursowej powołanej zarządzeniem nr 0050-27/2024 Burmistrza Miasta Iławy z dnia 19 marca 2024 r. , dokonuje się wyboru oferty na realizację w roku 2024 zadania publicznego przez Stowarzyszenie Abstynentów Regionu Iławskiego.
link do szczegółowej informacji w sprawie rozstrzygnięcia (klik)